W moim otoczeniu przynajmniej kilka osób chce piersi albo zmniejszyć, albo dokonać tzw. “top surgery”, czyli usunąć gruczoły i tkankę tłuszczową, aby uformować płaską klatkę piersiową.

Ja nigdy nie rozważałam zmniejszenia piersi (bo i nie ma co zmniejszać). Ale wiem o zmniejszaniu całkiem sporo, bo prawie rok temu moja partnerka przeszła operację redukcji piersi. Jako nastolatka byłam obecna podczas mastektomii swojej matki, a kilkoro transpłciowych znajomych rozważa lub dokonało top surgery. Z kolei ja myślę poważnie o prewencyjnej mastektomii.

Operacja była refundowana przez Szwedzki Fundusz Zdrowia, ponieważ spory biust, jak w większości przypadków – miał wpływ na kręgosłup, oddychanie (ucisk na płuca), ograniczenie ruchu, jak i na jakość życia i samoocenę. Są osoby, które kochają swoje duże piersi, są osoby, które kompletnie się z nimi nie identyfikują. Tak też było w przypadku mojej partnerki, która zwykła ukrywać piersi w sportowym staniku i pod warstwami ubrań.

Arien Winter, gwiazda serialu Modern Family prezentująca blizny po redukcji piersi, zdjęcia: Jones Crow

W Szwecji, aby operacja była refundowana i przeprowadzona w szpitalu, trzeba cieszyć się przyzwoitym zdrowiem i mieć (niestety) BMI w normie. Jest to smutne o tyle, że często to właśnie waga piersi może zaważyć na BMI i wiele osób o wyższym BMI nawet nie mają szansy schudnąć, bo piersi ograniczają ich możliwości ruchowe. Opcją wtedy zostanie prywatne opłacenie redukcji czy mastektomii.

Ale do rzeczy. Chciałabym Wam dzisiaj opowiedzieć odrobinę o operacji pomniejszenia piersi, ale jeżeli myślisz o mastektomii – zostań tutaj, bo wiele rzeczy w przypadku obu operacji jest podobnych!

Jak się przygotować przed operacją

Po pierwsze, wysprzątaj mieszkanie, szczególnie łazienkę i sypialnię. Zaopatrz się w czystą pościel i ręczniki. Jeżeli masz prysznic – zdobądź krzesło, które się w nim zmieści. Możesz kupić je w niektórych aptekach, ale są to profesjonalne krzesła dla osób z niepełnosprawnością i są bardzo drogie. W naszym przypadku wystarczyło zgarnąć metalowo-plastikowe krzesło z balkonu. Umyj je. Wylewaj żel odkażający na wszystko co się da (kupiłam dwa półlitrowe opakowania żelu w aptece). 

Kup: 

  • antyseptyczne bezzapachowe mydło – dla niemowląt albo apteczną emulsję
  • ręczniki papierowe
  • karton jednorazowych winylowych rękawiczek
  • żel antybakteryjny
  • termometr (łatwy w użyciu, najlepiej doustny lub na podczerwień, te przeznaczone do odbytu lub pod pachę mogą być niemożliwe w użyciu w pierwszych dniach – ciało może mieć podwyższoną temperaturę, ale jeżeli przekroczy 39 stopni, warto powiedzieć o tym fakcie lekarzowi)
  • jednorazowe ręczniki celulozowe – bezpyłowe
  • taśmę (taką, aby podkleić opatrunki)

Przygotuj dodatkowo: 

  • krzesło pod prysznic
  • wielorazowy kubek z rurką (albo inny pojemnik na wodę, z którego łatwo się napić bez zmiany pozycji)
  • świeża i wyprana pościel, prześcieradła, ręczniki
  • dużo poduszek (pozycja półsiedząca jest przez pierwsze 2 tygodnie najbardziej komfortowa do spania)
  • jogurty roślinne, wysokokaloryczne odżywki, smoothie – wszystko co w łatwy sposób zaopatrzy w energię, nie będzie wymagało zbyt dużo wysiłku w konsumpcji, nie będzie powodowało biegunki (to ostatnia rzecz, jakiej potrzebujesz w takim stanie).
  • Napoje izotoniczne (możesz zrobić też samodzielnie z wody, soli, syropu klonowego/z agawy i soku z cytryny, w Internecie jest pełno przepisów)

Najważniejsze

Poproś rodzinę i przyjaciół, aby ktoś zawsze Ci towarzyszył, szczególnie w pierwszym tygodniu po operacji, i doglądał Cię w kolejnych. To bardzo istotne, ponieważ nie, nie będziesz w stanie się sobą zająć na początku.

Dzień przed operacją

W aptece są specjalne zestawy do mycia – nasączona gąbka i szampon do włosów, z substancjami które mają Cię “wysterylizować”. Przed pójściem do snu weź prysznic, użyj tylko tych produktów, nie używaj odżywki. Śpij nago albo w świeżo wypranej piżamie.

Dzień operacji

Oznakowane piersi przed operacją, źródło: https://www.researchgate.net/publication/233841024_Oncoplastic_Breast_Reduction_Maximizing_Aesthetics_and_Surgical_Margins

Zacznij od ponownego umycia się drugą, sterylną i nasączoną gąbką dołączoną do zestawu. Już nie musisz myć włosów.

Do szpitala przygotowałyśmy arsenał rzeczy – tony jedzenia, laptop, książki, gry, napoje. Koniec końców – najistotniejszy jest plecak, do którego schowasz swoje ubrania, oraz ładowarka do telefonu. Po operacji nie będziesz mieć siły na nic więcej, niż wysłanie smsa i powrót do snu. 

W szpitalu dostaniesz ubranie operacyjne, a lekarze na Twojej klatce piersiowej rozrysują schemat cięcia, ustalając z Tobą jaki jest Twój docelowy rozmiar biustu. Dostałam od Fridy zdjęcie w łazienkowym lustrze, żebym ten popisany biust zobaczyła. To mało istotne dla tego artykułu, ale muszę wspomnieć, że był to pierwszy raz, gdzie widziałam ją dumną, wyprostowaną i nie zasłaniającą i podtrzymującą ręką piersi. Po operacji tak już zostało, że w końcu wyprostowana aż promieniała pewnością siebie. To naprawdę wspaniały widok, kiedy ktoś otrzymuje ciało, w którym czuje się dobrze.

http://vijara.tumblr.com/post/175761120165

Około 13:00 czasie została zabrana do anestezjologa, a mi kazano czekać do 17. Dzwoniłam do szpitala jednak co godzinę, a koczowałam w nim już od 15:00. Około 16:00 otrzymałam smsa z selfie po operacji. Frida powiedziała, że próbowała się uśmiechnąć, jednak grymas wynikły z ciągle działającej narkozy, był trudny do odgadnięcia. Jednak ok, żyje! Po jakimś czasie zobaczyłam ją, gdy pielęgniarka transportowała ją na łóżku do sali. 

Po operacji jest się w pewnego rodzaju gorsecie, aby trzymać szwy na wodzy, ale już można było zobaczyć różnicę. Piersi, o czym trzeba pamiętać, po operacji są spuchnięte i wyglądają nieco jak sztuczne, bardzo wysoko sterczące i nabrzmiałe. To minie! Więc nie bójcie się, że po operacji ktoś usunął za mało tkanki, opuchlizna zejdzie i będą piękne!

http://hippist.tumblr.com/post/141570927856/so-far-something-i-very-excited-about-is-being

Po operacji potrzeba dużo spokoju i snu. Bardzo prawdopodobne, że będziesz wymiotować, więc miej przy łóżku worki od pielęgniarki. Ja zabrałam kilka ze sobą do domu, ale na szczęście już się nie przydały. 24 godziny po operacji to typowy czas, w którym możesz wymiotować z powodu anestezji. 

Niektórzy wypisują się po operacji zarówno zmniejszenia, jak i mastektomii, tego samego dnia. Jednak zostań jak najdłużej! Frida została jedną noc, a patrząc z dzisiejszej perspektywy, na pewno lepiej by było, gdyby została tam na kolejne dwie, trzy noce. 

Frida, 5 miesięcy po operacji

Dlaczego? Jeżeli nie masz nikogo do pomocy, możesz po prostu nie dać rady z wykupieniem leków i ich zażywaniem. Paracetamol co 6 godzin, zastrzyki na krzepliwość krwi raz dziennie (do których zrobienia potrzeba siły, której prawdopodobnie nie będziesz mieć) i kilka innych opakowań, które trzeba brać w różnych odstępach czasu. Poza tym może wystąpić gorączka, problem ze szwem, no i problem z jedzeniem. Frida nie chciała jeść, co doprowadzało mnie do paniki, a w szpitalu z łatwością podano by kroplówkę co by mogła szybciej zacząć się regenerować i dochodzić do siebie.

Ze szpitala zabrałam ją na wózku do samochodu. Jeżeli nie masz samochodu – koniecznie weź taksówkę. Poproś kierowcę, aby jechał spokojnie, bo najmniejsza nierówność będzie odczuwana, a prawdopodobnie nie możesz też zapiąć pasów. 

Pierwsze tygodnie po operacji

Zdjęcie 2 miesiące po operacji, źródło: https://www.researchgate.net/publication/233841024_Oncoplastic_Breast_Reduction_Maximizing_Aesthetics_and_Surgical_Margins

Początki po operacji to piekło w moich wspomnieniach. Frida niewiele pamięta, głównie spała. Warto pamiętać, że system nerwowy może zawodzić w tym czasie – ból, zmęczenie, nadwyrężenie organizmu, brak pożywienia – łatwo się rozsypać. Zarówno osobie po operacji, jak i osobie, która się nią zajmuje. Miejcie wsparcie więcej niż jednej osoby, pierwszy tydzień to praktycznie 24-godzinna opieka.

Po operacji dostaje się ciasny biustonosz i powinien być ciasno zapinany. Warto kupić dodatkowy, odrobinę większy, gdy opuchlizna się zwiększy, a szpitalny biustonosz będzie już brudny od krwi i będzie potrzeba jego wyprania. 

Szwy trzeba zaklejać specjalną taśmą silikonową. Moja rada – nie czyście szwów codziennie. Chcecie higieny, a tak naprawdę nie dajecie ciału się zrastać. 

Prysznice (nie kąpiele) bierzcie na początku z czyjąś pomocą. Najlepiej delikatnie myć ciało ręcznikami, nie moczyć zbyt długo i wracać do łóżka. 

Bądźcie uważni co się ze szwami dzieje. To wciąż jest czas, w którym mogą wystąpić komplikacje. Fridzie zrobił się zbyt duży wylew krwi i przeciekał przez szew. Tworzyło to twardą strukturę pod skórą, skóra zaś była czerwona w tym miejscu. Musiałyśmy udać się do lekarza, aby tę krew odciągnąć. 

Klatka piersiowa może być obrzmiała, czerwona, twarda. Pierwsze dni mogą być przerażające, wygląda się trochę jak dziecko Frankensteina i w życiu nie myśli się, że kiedyś będzie to wyglądało inaczej. Ciężko uwierzyć, że już po kilku miesiącach piersi wyglądają tak dobrze, blizny bledną i powoli odzyskują miękkość.

Sutki – zwróć na nie szczególną uwagę w przypadku mastektomii. Doszywanie sutków przy całkowitej redukcji tkanki, tłuszczu i gruczołu ma wyższe zagrożenie, że sutki się najzwyczajniej “nie przyjmą” i odpadną. Dlatego tak wiele osób decyduje się na rezygnacje z sutków i ich tatuowanie. Decyzję o tym najlepiej podjąć razem z lekarzem.

W przypadku zmniejszenia biustu, jest mniejsze zagrożenie i Fridzie goiły się prawidłowo. Pamiętaj, że to zupełnie naturalne, że nie masz w nich czucia, nie reagują na zimno, ciepło, mogą być nawet odrobinę zapadnięte. To powoli minie. Co do powrotu czucia – Fridzie jeszcze nie wróciło w pełni, ale to proces roku lub więcej, lecz czasami może czucie zniknąć bezpowrotnie. 

Podsumując

Frida 4 miesiące po operacji
  1.  Zmniejszone piersi nie wyglądają po operacji tak, jak zdjęcia “po” w Internecie. Przygotuj się na to. Piersi zaraz po operacji to dość przerażający widok szwów, siniaków, zaschniętej krwi i opuchlizny. To nie jest stan permanentny, ale przygotuj się na widok po intensywnej bójce. 
  2. Sutki mogą wyglądać niepokojąco, często jeden jest stwardniały, a drugi wygląda na wklęśnięty. To normalne! 
  3. Jeżeli dokonujesz pełnej mastektomii, licz się z tym, że sutki mogą się nie przyjąć i przemyśl opcję rekonstrukcji lub tatuażu sutków.
  4. Szwy mogą przeciekać, nie panikuj. Jeżeli jednak coś Cię niepokoi, skontaktuj się z lekarzem.
  5. Będziesz odczuwać dyskomfort po operacji, będziesz czuć ból i potrzebować pomocy.
  6. Pamiętaj jednak, że robisz coś dla siebie. Nie pozwól innym oceniać Twoich wyborów. To Twoje ciało, Twoje zdrowie, Twój komfort. 

Jeżeli macie jakiekolwiek pytania do Fridy, która jest 9 miesięcy po operacji obecnie (grudzień 2018), piszcie!